Αντώνιος και Κλεοπάτρα

Γράφει η Ελένη Καρασαββίδου

Σαν χθες, 1 Αυγούστου, αυτοκτόνησε η Κλεοπάτρα. Και σαν σήμερα, 2 του μηνός, ο Αντώνιος (ο στρατηγός που έδωσε την μάχη στους Φιλίππους) αυτοκτόνησε μετά το άκουσμα της δικής της αυτοκτονίας…

Η Κλεοπάτρα που ανήκε στην Ελληνική - Μακεδονική γενιά των Πτολεμαίων αναπαρίσταται μέσα από την στρέβλωση του φύλου όπου η αξία της γυναίκας θεωρείται ουσιαστικά μονάχα η ομορφιά. Κι όμως! Παρόλο που ήταν σαφώς εμφανίσιμη δεν ήταν ιδιαίτερα όμορφη με την τυπική έννοια. Δύναμη της ήταν ο ανοιχτός δρόμος κι ο ανοιχτός ορίζοντας. Οι πηγές αναφέρουν πως την χαρακτήριζε μια ασυνήθιστη για τους Έλληνες της εποχής (κάτι που χαρακτηρίζει διαχρονικά τους μητρικούς ομιλητές της κυρίαρχης γλώσσας, όπως τώρα οι Άγγλοι) ικανότητα να μαθαίνει ξένες γλώσσες, «όχι μόνο τα αιγυπτιακά, τη μητρική γλώσσα των υπηκόων της, αλλά και τα Αραμαϊκά, τα Εβραϊκά, τα Αραβικά, τα Περσικά και τα Αιθιοπικά». 

Ήταν ικανότατη στην τέχνη της συζήτησης, και γήτευε τους συνομιλητές της. Για χάρη της ευφυΐας της χάθηκε ένας θρόνος. Η ίδια αρνήθηκε την αιμομικτική εντολή του πατέρα της να βασιλεύσει παντρευόμενη τον έναν από τους δυο άρρενες αδερφούς της. Όταν εκδιώχθηκε από το Παλάτι (κι αφήνω απ’ έξω αρκετά) στράφηκε στους Άραβες και με την βοήθεια τους επανακατέκτησε την Αίγυπτο... Ένας άλλος κόσμος, όπου η ηγεμονία της σε στρατό Αράβων υπήρξε δεδομένη κι επιτυχής. Τελικά συντασσόμενη με έναν Ρωμαίο καθιερώθηκε στον Θρόνο. Ο Ρωμαίος αυτός που αυτοκτόνησε σαν σήμερα ήταν ο Μάρκος Αντώνιος που σκότωσε έναν έναν όσους η ίδια θεωρούσε απειλητικούς αρχίζοντας από τα αδέρφια της... (άλλη Αγία Ελένη) όπως συνήθιζαν οι ηγεμόνες της εποχής (τώρα διαγράφονται μόνο, κάποια πρόοδος έχει γίνει). Διεκδίκησε την Παλαιστίνη κι όταν μετά το Άκτιο ήρθε αντιμέτωπη με τον Οκταβιανό αυτοκτόνησε για να μην διαπομπευθεί στην Ρώμη από τον κατακτητή της. Η αντίληψη πως αποπειράθηκε να τον αποπλανήσει κι αυτόν λέγεται πως προστέθηκε αργότερα στον Χριστιανικό κόσμο, ώστε η γυναίκα ηγεμόνας να παρουσιαστεί μονοσήμαντα ως παλλακίδα...
Ο Οκταβιανός σκότωσε τα παιδιά της ενώ ο Μάρκος Αντώνιος (που κι αυτός είδε τους δικούς του να καταρρέουν, όσοι δεν δολοφονήθηκαν) που ξεκίνησε την διαμάχη του με τον Οκταβιανό πολύ νωρίτερα όταν ο Αντώνιος αρνήθηκε την επιβολή κεφαλικού φόρου στους Ρωμαίους πολίτες, μαθαίνοντας τον θάνατο της Κλεοπάτρας ζήτησε από τον υπηρέτη του που λεγόταν Έρως (τόσο συμβολικά) να τον σκοτώσει.
Τελικά ο Έρως αυτοκτόνησε και το ίδιο αναγκάστηκε να κάνει και ο Αντώνιος. Φυλάκισαν την φαντασία των γενεών μέσα από αρκετά στερεότυπα (θετικά κι αρνητικά) κυρίως βολικά για τις νέες κοσμοθεωρίες... Ο ποιητής όμως προσπάθησε να δει μέσα από τις γρίλιες της ιστορικής και πολιτιστικής συνοχής και να μιλήσει για το τέρας και το μάταιο της εξουσίας. Και Αιώνες μετά, στην ίδια πόλη που σκότωσε, ερωτεύτηκε, πρόδωσε, έγραψε ένα εμβληματικό Ποίημα: «Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον…» Με κείνο τον στίχο γητειά που περιγράφει και τις πληγές τις δικές μας μέσα στις μικροεξουσίες μας όπως αποχαιρετάμε πάντα την ζωή, την μόνη ουσία όταν αποδίδει δίκαιο, δηλαδή ζωή και όχι μίσος, δηλαδή θάνατο.
Η μόνη δικαίωση σου ήταν η πιο ανθρώπινη σου πλευρά είναι σαν να του λέει ο Καβάφης, ο γενναίος της ηδονής. Αυτή του ερωτευμένου. Και γι' αυτό «Σαν έτοιμος από καιρό σα θαρραλέος…», «Αποχαιρέτα την την Αλεξάνδρεια που χάνεις…»

Πηγή: https://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/antonios-kai-kleopatra?fbclid=IwAR00Ib1iLyJkqbj35xfm9aJPMmUZI3t2XovIZinxjLrR-JSMzUpz0eDD8Ts